کانال سرویکس دارای تقریباً یکصد کریپت ( مجرای غددی ) است که اغلب به غده ها منتهی می شوند. سلول های ترشحی موجود در این مجاری ، موکوس خود را به داخل کانال سرویکس ترشح می کنند که در اثر تغییرات هورمونی در فاز های مختلف سیکل قاعدگی ، دچار تغییرات آناتومیک نیز می شود
دهانه خارجی در طی فاز پرولیفراتیو بطور پیشرونده ای عریض تر می شود و درست قبل از تخمک گذاری به پهن ترین اندازه خود می رسد . در این زمان ، موکوس از دهانه خارجی به بیرون تراوش می کند. این ترشح هرگز پاتولوژیک نیست و بعد از تخمک گذاری ، دهانه خارجی به قطر کوچکتر خود بر می گردد و حجم موکوس ، کم ، غلیظ و چسبنده می شود
ضايعات خوش خيم و يافته های غير طبيعی
تنگی کانال سرویکس
تنگی معمولاً بدون علامت است ، اما می تواند باعث خونریزی های غیر طبیعی ژنیتال ، درد قاعدگی و نازائی گردد اگر تنگی کامل باشد ، تجمع ترشحات سرویکس یا رحم می تواند باعث اتساع رحم با خون ( هماتو متری ) ، مایع ( هیدرومتری ) و یا اگزودای التهابی ( پیومتری ) شود
درمان آن باز نمودن کانال و باز نگهداری آن می باشد
پولیپ های سرویکس
در اندازه های مختلف ( تا 10 سانتی متر ) و پایه دار می باشند و باعث لک بینی و خونریزی غیر طبیعی و ترشح می شوند . درمان آن برداشتن پولیپ است
ضایعات التهابی
بسیار شایع است و در اثر مقاربت ، تولد نوزاد و کورتاژ بوجود می آید و با توجه به محیط مناسب برای رشد میکروبها بدنبال خراش یا زخم عفونی می گردد و شامل التهاب حاد و مزمن می باشد ( سرویسیت ) . اغلب درمان طبی و سپس انجماد زخم باعث بهبودی می شود.
عفونت های نادر دیگر مانند توبرکولوز ، سیفلیس که در حال حاضر بندرت مشاهده می گردد ، اما ضایعات هرپسی ( تبخال) بیشتر دیده می شود
لیومیوم فیبروم
تومورهای خوش خیم هستند که بطور اولیه فیبرهای عضلات صاف را گرفتار می کنند و در رحم شایع هستند ، اما بندرت در سرویکس بوجود می آیند . گاهی میوم های داخل جسم رحم بداخل کانال سرویکس کشیده می شوند و حالت بیرون زدگی از کانال سرویکس را بخود می گیرند و باعث انقباضات دردناک رحم می گردند و راه درمان آن فقط جراحی است